علت مرگ سه فضانورد روس چه بود؟
به گزارش با فناوری، ماموریت سایوز 11 در 7 ژوئن 1971 به ایستگاه فضایی سالیوت 1 رسید و در 29 ژوئن آنجا را ترک کرد. با این وجود ماموریت بازگشت آنها به فاجعه سایوز 11 منجر گردید چون که بعد از بازگشت به زمین سه خدمه آن دیگر زنده نبودند.
به گزارش با فناوری به نقل از ایسنا، سه فضانورد روسی در ۶ ژوئن ۱۹۷۱ ماموریت سایوز ۱۱ را شروع کردند و پرتاب ماموریت سایوز ۱۱ از پایگاه فضایی بایکونور در جمهوری سوسیالیستی قزاقستان شوروی انجام شد. در ۷ ژوئن ۱۹۷۱ نیز فضانوردان به ایستگاه فضایی سالیوت ۱ رسیدند و آنها در آن زمان رکورد طولانی ترین اقامت پرواز فضایی را شکستند اما بعد از بازگشت به زمین در ۳۰ ژوئن ماموریت موفق آنها با سرنوشتی تلخ به انتها رسید. این ماموریت بعد از رخ دادن یک نقص در فضاپیما که موجب کاهش فشار کابین شد، به طرز غم انگیزی به انتها رسید.
حدود نیم ساعت پیش از این که فضاپیمای سایوز اتحاد جماهیر شوروی قرار بود در ۳۰ ژوئن ۱۹۷۱ در دشت های قزاقستان فرود بیاید، یک مرکز کنترل پرواز در یوپاتوریا در غرب کریمه با سکوت غیرمنتظره ای مواجه گردید.
در آن روز، سه فضانورد شوروی به اسامی گئورگی دوبروولسکی(Georgy Dobrovolsky) و ولادیسلاف وولکوف(Vladislav Volkov) و ویکتور پاتسایف(Viktor Patsayev) بعد از رکوردشکنی در ایستگاه فضایی سالیوت ۱ جایی که چند آزمایش انجام دادند و ناشناخته های خیلی از سکونت انسان در آن زمان در فضا را کاوش کردند، درحال فرود به زمین بودند.
ماموریت سایوز ۱۱، در شش ژوئن ۱۹۷۱ به فضا پرتاب شد. در آن زمان دو سال از پرتاب ماموریت آپولو ۱۱ به ماه گذشته بود. این ۳ خدمه ۲۳ روز را در فضا گذرانده بودند و رکورد جدیدی را برای اقامت پرواز فضایی انسان به ثبت رسانده بودند و سرانجام درحال بازگشت به خانه بودند.
همانطور که فضاپیما باردیگر وارد مدار شد، یکی از خدمه ارتباطی در یوپاتوریا نگرانی خودرا در مورد عدم گزارش فضانوردان ابراز کرد.
بگفته بوریس چرتوک(Boris Chertok)، مهندس فضایی که این ماموریت را در خاطرات چهار جلدی خود "راکت ها و مردم" بازگو کرده است، الکسی یلیسیف، مسئول ارتباط خدمه در آن زمان اظهار داشت: ما در تمام مدت از دوبروولسکی خواستیم که بمحض ورود ماژول فرود به منطقه تحت پوشش ما، همزمان یک توضیح به ما بدهد اما او هیچ کلمه ای نگفته است. عجیب است که ولکوف نیز ساکت است. در جلسه گذشته، او بسیار پرحرف بود.
ماژول حامل این افراد حدود ساعت ۲ بامدادان در ۵۶ مایلی جنوب غربی شهر کرازل فرود آمد. بلافاصله یک تیم امدادی نیز به محل اعزام شد.
چرتوک یادآوری کرد که ۲۰ دقیقه دیگر بازهم سکوت بود و تیم گزارشی دریافت نکرد. چرتوک نوشت: سرانجام، یکی از مهندسان ارشد شوروی، با حالتی آشفته در صورتش، خبری را که از مسکو دریافت کرده بود، اعلام نمود. فضانوردان جان خودرا از دست داده بودند. فضانوردان در حالت های آرام نشسته بودند و سه فضانورد مرده در داخل فضاپیما پیدا شدند.
ماموریت سایوز ۱۱ با کاهش علاقه مردم به عرصه فضایی شروع شد. در آن زمان، آپولو ۱۱ در سال ۱۹۶۹ روی ماه فرود آمده بود و خیلی از مورخان معتقد بودند این رویداد مشخصه ای بود که مسابقه فضایی بزرگ بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی را حل می کرد.
آصف آ صدیقی(Asif A. Siddiqi)، استاد تاریخ دانشگاه فوردهام که به شکل گسترده در مورد برنامه فضایی اتحاد جماهیر شوروی نوشته است، می گوید: فکر می کنم در دهه ۶۰ یک نوع شیفتگی به فضا وجود داشت اما فکر می کنم پس از این مسابقه، مردم علاقه خودرا از دست دادند. با این وجود، چیزهای زیادی برای کاوش در مورد فضا وجود داشت و خیلی از نقاط عطف هنوز شکسته نشده بودند. به عنوان مثال، دانشمندان دانش محدودی در مورد تأثیرات بی وزنی طولانی مدت بر بدن انسان داشتند. طولانی ترین مدتی که انسان در زمان فرود دیدنی ماه در فضا گذرانده بود، حدود دو هفته بود.
صدیقی اظهار داشت: کارشناسان شوروی سابق همیشه به تأثیرات طولانی مدت انسان در فضا علاقمند بودند. شما واقعا نمی توانید به رفتن به جایی مانند مریخ فکر کنید، مگر این که واقعاً درک کنید که بدن انسان در آنجا چگونه واکنش نشان میدهد.
بعد از آپولو برای جبران از دست دادن مسابقه ماه، شوروی به سرعت به برنامه ایستگاه فضایی خود بازگشت و سالیوت ۱ در آوریل ۱۹۷۱ در مدار پایین زمین قرار گرفت و کارش را آغاز کرد. این ایستگاه سالیوت ۱ نام داشت و نخستین ایستگاه فضایی جهان بود که به دور زمین می چرخید.
نخستین کوشش برای ارسال فضانوردان به فضا تنها سه روز بعد از پرتاب سالیوت ۱ انجام شد. اما خدمه چهار نفره نتوانستند به آن متصل شوند و در کمتر از دو روز به زمین بازگشتند. چرتوک نوشت که تلاش بعدی در ماه ژوئن در جنوب قزاقستان انجام شد.
او اضافه کرد: در آن ماه باران می بارید و باد سردی نیز می وزید که برای آن ماه از سال چنین شرایط آب و هوایی غیرمعمول بود.
بگفته چرتوک، تنها دو روز پیش از پرتاب برنامه ریزی شده، این سه فضانورد به عنوان خدمه سایوز ۱۱ منصوب شدند. سایوز ۱۱ در ۶ ژوئن ۱۹۷۱ به فضا پرتاب شد. این سه فضانورد با اتصال موفقیت آمیز به سالیوت ۱ در روز بعد به دستاوردی بزرگی رسیدند.
بگفته صدیقی، ایستگاه فضایی اندازه متوسطی داشت و قابل مقایسه با یک آپارتمان دو یا سه خوابه بود. خیلی از تحقیقات انجام شده در داخل سالیوت ۱ مربوط به زیست پزشکی بود، اما خدمه آزمایشات گسترده ای را انجام دادند.
بگفته ناسا، پاتسایف نخستین کسی بود که تلسکوپ را در آنجا به کار انداخت. در داخل اتاق، فضانوردان کلم چینی و پیاز پرورش دادند. پاتسایف نخستین کسی بود که تولد خودرا در فضا جشن گرفت و دیگر افراد نیز رای خودرا برای انتخابات شوروی در آنجا به صندوق انداختند.
دانشمندان همین طور می خواستند تأثیرات فضا بر بدن انسان را از نزدیک زیر نظر بگیرند. یک تردمیل بر روی سالیوت ۱ نصب گردید و فضانوردان لباس های فضایی خودرا در ایستگاه فضایی و سایوز درآوردند.
صدیقی اظهار داشت: یکی از چیزهایی که آنها متصور بودند این بود که می خواستند از شر لباس های فضایی خلاص شوند، برای اینکه تلاش می کردند فضاپیما را ایمن کنند تا به لباس فضایی نیاز نداشته باشند.
بگفته صدیقی، فضانوردان با شکست هایی همچون حریق کوچک در فضاپیما و همین طور درگیری های شخصیتی مواجه گشتند، اما خدمه با موفقیت رکورد ۱۸ روزه ای را که توسط شوروی ها در سال ۱۹۷۰ ثبت شده بود را شکستند.
او نوشت: ما بعد از آنکه دوبروولسکی رکورد جدیدی را برای زمان سپری شده در فضا ثبت کرد، از کریمه خارج شدیم. تاریخ فرود اولیه ۳۰ ژوئن تعیین شد. حدودا همه چیز در مورد فضاپیمای سایوز ۱۱ طبق برنامه عمل کرد. صدیقی اظهار داشت: فضاپیمای سایوز یک فضاپیما بسیار خودکار است، بدین سبب نیازی نیست کار زیادی انجام دهید.
ماژول فرود که سه مرد را حمل می کرد، جهت گیری کرد، چتر نجات مستقر شد و در ساعات اولیه ۳۰ ژوئن ۱۹۷۱، فضاپیما به آرامی در دشت های قزاقستان فرود آمد. برمبنای خاطرات چرتوک، گزارشی همین طور حاکی از آنست که فضانوردان در چند روز آخر سفر از وضعیت جسمانی خوبی برخوردار بودند.
اما چند قدم اشتباه در فضاپیما و برنامه فضایی شوروی منجر به مرگ غم انگیز فضانوردان شد. مایکل اسمیت، مورخ جنگ سرد در دانشگاه پردو که برنامه فضایی شوروی را مطالعه کرده است، به اینسایدر اظهار داشت که سایوز ۱۱ را به عنوان مطالعه موردی در برنامه ریزی خطر تدریس می کند.
سایوز ۱۱ از سه ماژول تشکیل شده بود. در جلوی فضاپیما یک ماژول است که مانند فضای کار خدمه عمل می کند. در وسط کابین سه فضانورد قرار دارند و پشت سر آنها ماژول خدماتی است که موتور و منبع نیرو را حمل می کند.
بمنظور شکافتن ماژول ها، کارتریج های کوچک حاوی مواد منفجره ریز در یک لحظه دقیق بصورت متوالی حرکت می کنند. صدیقی گفت با این وجود، طبق نظریه رایج، کارتریج ها در همان زمان شلیک می شدند. این شوک انفجار موجب شد دریچه در کابین در صورتیکه فضاپیما در ارتفاع مرگبار قرار داشت، باز شود. ماژول به سرعت از حالت فشرده خارج شد و در عرض چند ثانیه، فضانوردان هوشیاری خودرا از دست دادند.
اسمیت اظهار داشت: بدون لباس های فضایی و اکسیژن اضطراری برای صیانت از آنها، فضانوردان از بین رفتند.
تنها دو دقیقه بعد از فرود، یک تیم نجات در یک هلیکوپتر با ماژول تماس گرفتند. چرتوک گزارشی را که از کریم کریموف، یکی از بنیانگذاران کلیدی برنامه فضایی شوروی شنیده بود، به یاد آورد: آنها به سرعت دریچه را باز کردند. هر سه در حالت های آرام در صندلی های خود نشسته بودند. لکه های آبی تیره روی صورت آنها وجود داشت. خون از بینی و گوش ها جاری بود. آنها را از ماژول فرود بیرون آوردند. دوبروولسکی هنوز گرم بود. پزشکان به انجام عملیات احیای مصنوعی ادامه دادند و طبق گزارش های دریافتی از محل فرود، مرگ ناشی از خفگی بوده است.
در بازرسی ناو مشخص شد در ناو، دو دریچه کوچک وجود داشت که فضانوردان پس از فرود، در صورت دلخواه باز می کردند تا از هوای تازه بهره گیرند. این دریچه بصورت لولایی باز می شد. ساچمه های این دریچه گرفتار خوردگی و در زمان بازگشت، کمی باز شده بود. همین منفذ کوچک هوای داخل ناو را به بیرون کشید. دوبروولسکی از جایش بلند شده تلاش نموده بود که منفذ را ببندد اما نتوانسته بود. گروه نجات در محل فرود آنها را تنفس مصنوعی دادند. حتی پزشکان جراح تلاش کردند لخته های خون را با برش شاهرگ برطرف کنند شاید نجات یابند اما نتیجه ای حاصل نشد.
چرتوک نوشت: با گزارش کالبد شکافی که بعد از آن انجام شد پزشکان اهتمام کردند تصور کنند که فضانوردان در آن ثانیه های اول چه احساسی داشتند. درد طاقت فرسا در سراسر بدن آنها را از تفکر و درک باز می داشت. مطمئنا آنها صدای سوت هوای فرار را شنیدند، اما پرده گوش آنها به سرعت ترکید و سکوت برقرار شد.
این دریچه در ارتفاع حدود ۱۰۵ مایلی، بالای خط کارمان باز شد. دوبروولسکی، ولکوف و پاتسایف تنها انسان هایی هستند که تا به امروز فراتر از این خط جان خودرا از دست داده اند.
صدیقی اظهار داشت که اگر فضانوردان لباس فضایی پوشیده بودند، این سه مرد مطمئنا می توانستند از رویداد کاهش فشار جان سالم به در ببرند. با این وجود، یکی دیگر از مشکلات این ماموریت، آزمایش ناکافی بود که تا حدودی به سبب عجله به وجود آمده توسط مسابقه فضایی بود.
صدیقی اظهار داشت: خیلی از شکست ها در سفینه فضایی ظاهر نمی شوند. گاهی باید پیش از این که چیزی نشان داده شود آنرا ۵۰ بار آزمایش کنید. بدین سبب آنها به اندازه کافی با این فضاپیما پرواز نکردند که واقعا بدانند چگونه آن در وضعیت مختلف عمل می کند.
به گزارش مجله تایم، یک روز عزای ملی همراه با یک تشییع جنازه بزرگ دولتی اجرا شد. تسلیت رهبران اتحاد جماهیر شوروی به خانواده های این فضانوردان اعلام گردید.
خاکستر جسد فضانوردان طی مراسمی در دیوار کرملین دفن شد. این حادثه تأثیر زیادی در وضعیت فضانوردی شوروی گذاشت و منجر به تغییرات عمده در سامانه های ایمنی ناو گردید. از آن پس فضانوردان در موقع پرتاب و بازگشت ملزم به پوشیدن لباس ویژه شدند که هرگونه ارتباط آنها را با هوای داخل ناو قطع می کرد و در صورت بروز حادثه مشابه، آنها می توانستند از مخزن اکسیژن لباس فضایی بهره گیرند.
"ریچارد نیکسون" رییس جمهور وقت آمریکا در پیامی به نیکولای پودگورنی، رییس دولت وقت اتحاد جماهیر شوروی نوشت: مردم آمریکا و من عمیق ترین همدردی خودرا در مورد مرگ غم انگیز سه فضانورد شوروی به شما و مردم شوروی ابراز می نماییم. تمام جهان از این کاوشگران شجاع پیروی کردند و در غم و اندوه تراژدی آنها شریک شدند.
بگفته صدیقی، مرگ این سه فضانورد تأثیر ماندگاری بر برنامه فضایی شوروی بعد از آن داشت. تلاش دیگر برای پرواز بیش از دو سال انجام نشد. در اواخر دهه ۱۹۷۰، مرگ و میر دیگری وجود نداشت. شوروی در سال ۱۹۷۷ ایستگاه فضایی سالیوت ۶ را پرتاب کرد و موفقیتی غیرقابل انکار بود. چندین خدمه در ایستگاه رفتند و از آن خارج شدند و مدت ماموریت ها بطور پیوسته از سه ماه به شش ماه افزوده شد.
اسمیت اظهار داشت: در یک نکته خوشحال کننده تر، طراحی مجدد و بهبودهای بعدی شوروی در کپسول های سایوز(از جمله لباس های فضایی برای صعود و فرود) بسیار بادوام بوده است. سایوز ۱۱ آخرین فاجعه فضایی مرگبار برای جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی بود.
منبع: bafanavari.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب