گزارش با فناوری؛
هوش مصنوعی جوایز نوبل را درو کرد
به گزارش با فناوری، با بیان برندگان نوبل پزشکی، فیزیک و شیمی به نظر می آید برنده اصلی جوایز علمی نوبل ۲۰۲۴ هوش مصنوعی باشد چونکه ۵ تن از دریافت کنندگان این جایزه در حوزه مذکور فعالیت داشته اند.
به گزارش با فناوری به نقل از مهر، روزهایی که گذشت، برای جامعه علمی جهانی اهمیتی خاص داشت. طی اینروزها برندگان جوایز نوبل در ۳ رشته پزشکی، فیزیک و شیمی اعلام شدند. این برندگان عمر خویش را صرف بهبود زندگی انسان و اکتشافاتی کرده اند که معنای جدید برای کوچکترین ذرات حیات تعریف می کند.
اما آن چه در نوبل سال جاری توجهات را به خود جلب کرد، تعلق گرفتن جوایز نوبل فیزیک و شیمی به تحقیقاتی در حوزه هوش مصنوعی بود، به طوریکه حتی پدرخوانده هوش مصنوعی هم سال جاری یکی از برندگان نوبل بود. بنظر می رسد همانطور که کارشناسان از سالهای قبل پیشبینی می کردند، حالا عصر شکوفایی هوش مصنوعی فرارسیده است. البته از طرف دیگر این جوایز نشان میدهد کاربردهای هوش مصنوعی بسیار فراتر از گجت های جذاب و خصوصیت هایی است که موبایل ها را به اسباب بازی هایی هوشمند تبدیل می کند.
این فناوری که بنظر می رسد از دهه ۱۹۸۰ میلادی در حال توسعه بوده، حالا به مرحله شکوفایی رسیده و ریزترین ساختارهای علمی را هم دگرگون کرده است. آن چه در زیر می خوانید شرحی از تحقیقات و البته پژوهشگرهایی است که زندگی و چرخه حیات را متحول کرده اند.
ریز ساختار آر ان ای برنده نوبل پزشکی
در ۲۰۲۴ میلادی ۲ محقق برای پژوهش در رابطه با میکرو آر ان ای برنده نوبل پزشکی شدند. کمیته نوبل «ویکتور امبروز» و «گری رووکن» را بعنوان برنده های جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۴ میلادی معرفی نمود.
ویکتور امبروز متولد ۱۹۵۳ میلادی (۷۰ ساله) در همپشایر و زیست شناس آمریکایی است که برای کشف میکرو آر ان ای (miRNA) معروف است. او پروفسور دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست است.
گری بروس رووکن متولد ۱۹۵۲ میلادی در برکلی کالیفرنیا است. وی یک زیست شناس مولکولی در بیمارستان جنرال ماساچوست و پروفسور ژنتیک در دانشکده پزشکی هاروارد واقع در بوستون آمریکا است. miRNA دسته جدیدی از مولکول های ریز آر ان ای هستند که نقشی مهم در تنظیم ژن ها دارند. کشف انقلابی این دو محقق در کرم کوچک C، elegans اصول کاملا نوینی در تنظیم ژن ها آشکار کرد. تحقیقات آنها برای ارگانیسم های چند سلولی همچون انسان ها تأثیر مهمی دارد.
میکرو آر ان ای ها در شیوه تحول و عملکرد ارگانیسم ها نقش بسیار مهمی دارند.
هشدار برندگان نوبل در رابطه با خطرات هوش مصنوعی
درهشتم اکتبر ۲۰۲۴ میلادی «جان هوپفیلد» و «جفری هینتون» برای تحقیقات در زمینه کاربرد یادگیری ماشینی (زیرمجموعه هوش مصنوعی) در شبکه های عصبی مصنوعی برنده نوبل فیزیک شدند.
هوپفیلد محقق ۹۱ ساله آمریکایی ساختاری ابداع کرد که قادر به ذخیره و باردیگر بازسازی اطلاعات بود. هینتون هم روشی را اختراع کرد که به صورت مستقل خصوصیت هایی در داده ها کشف کند. این ابداع در شبکه های عصبی مصنوعی بزرگ اهمیت زیادی دارد.
جالب آن که هوپفیلد سالمندترین برنده این جایزه امسال میلادی است.
از سوی دیگر جفری هینتون انگلیسی کانادایی محقق کامپیوتر و روانشناس شناختی است. او که لقب پدرخوانده هوش مصنوعی را دارد از ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳ میلادی در گوگل فعالیت می کرد اما به سبب نگرانی هایی در رابطه با خطرات این فناوری نوین از شغل خود در این غول فناوری استعفا داد.
هوپفیلد در مصاحبه ای پس از اعلام نامش بعنوان برنده نوبل فیزیک اظهار داشت: پیشرفت های اخیر هوش مصنوعی بسیار نگران کننده هستند. همینطور او اخطار داد در صورت کنترل نکردن این پیشرفتها، فاجعه ای رخ خواهد داد.
او در یک سخنرانی ویدئویی اظهار داشت: مردم عادت کرده اند فناوری هایی داشته باشد که به تنهایی خوب یا بد نیستند، بلکه قابلیت هایی در هر دو جهت دارند. بعنوان یک فیزیکدان من بسیار نگران فناوری هستم که هیچ کنترلی روی آن نیست؛ این امر در واقع چیزی است که به اندازه کافی نمی توانم آنرا درک کنم تا بتوانم مرزهای این فناوری را بفهمم. هوش مصنوعی هم همین سوال را به وجود می آورد. به قول او با وجود آن که بنظر می رسد سیستم های هوش مصنوعی خارق العاده هستند، درک درستی از شیوه عملکرد آنها وجود ندارد و همین مساله بسیار نگران کننده است.
هوپفیلد در ادامه اضافه کرد: به این علت است که من و جفری هینتون از حامیان پرو پاقرص ادراک این حوزه هستیم که در آینده به توسعه قابلیت هایی منجر می شود که ورای تصورات فعلی خواهد بود.
هوش مصنوعی نوبل شیمی را هم از آن خود کرد
جالب آن که برندگان نوبل شیمی سال جاری هم به شکلی در حوزه هوش مصنوعی فعالیت داشتند. نیمی از این جایزه به دیوید بیکر محقق ۴۸ ساله آمریکایی تعلق گرفت. بیکر در دانشگاه واشنگتن آمریکا فعالیت می کند و برای پژوهش در رابطه با طراحی رایانشی پروتئین برنده این جایزه شده است.
دیوید بیکر بیوشیمیست و زیست شناس رایانشی آمریکایی در سال ۱۹۶۲ میلادی در آمریکا متولد شده و پروفسور بیوشیمی است. برنامه های هوش مصنوعی که بیکر و همکارانش توسعه داده اند به صورت کل مشکلات پیشبینی ساختار پروتئین را حل کرد. وی در سال ۲۰۲۲ میلادی برنده جایزه وایلی هم شده بود.
نیم دیگر جایزه نوبل شیمی به صورت مشترک به دمیس حسابیس و جان جامپر محققان دیپ مایند گوگل در انگلیس برای پیشبینی ساختار پروتئین تعلق گرفت.
دمیس حسابیس یک محقق رایانش انگلیسی ۴۸ ساله است. او قبل از این برنامه نویس و طراح بازی های رایانشی هوش مصنوعی بود. او الان مدیر اجرایی و یکی از بنیانگذاران دیپ مایند و همینطور Isomorphic Labs است. علاوه بر آن او مشاور هوش مصنوعی دولت انگلیس هم است.
جان مایکل جامپر یک محقق ارشد تحقیقاتی آمریکایی در دیپ مایند تکنولوژی است. او همکارانش «آلفا فولد» یک مدل هوش مصنوعی ابداع کردند که ساختار پروتئین را از توالی آمینواسید با دقت بالا پیشبینی می کند. او قبلاً ادعا کرده بود تیم آلفا فولد تصمیم دارد ۱۰۰ میلیون ساختار پروتئین را منتشر کند. وی در دانشگاه شیکاگو تحصیل کرده است.
به نوشته خبرگزاری ای اف پی، جامپر که متولد ۱۹۸۵ میلادی است، جوانترین برنده نوبل سال جاری است و از قبل برای تحقیقاتی روی مدل آلفا فولد بعنوان یکی از کاندیداهای دریافت این جایزه به حساب می آمد. وی در سال ۲۰۲۳ میلادی برنده جایزه لاسکار هم شده بود.
شرکت دیپ مایند در پستی در ایکس به هر دو محقق تبریک گفت و نوشت: این دستاوردی بزرگ برای هوش مصنوعی، زیست شناسی رایانشی و علم است.
بیکر در مصاحبه ای اظهار داشت: در رابطه با تمام شیوه هایی که طراحی پروتئین می تواند جهان را به مکان بهتری تبدیل کند همچون بهداشت، پزشکی، فناوری و حفظ محیط زیست هیجان زده هستیم.
وی در این زمینه اضافه کرد: روش های هوش مصنوعی جدید ما بسیار قدرتمندتر از مدلهای علمی سنتی است.
منبع: با فناوری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب